25 Ocak 2012 Çarşamba

SİNİR SİSTEMİNİN MOTOR VE İNTEGRATİF(Bütünleştirici) FONKSİYONU

SİNİR SİSTEMİNİN MOTOR VE İNTEGRATİF FONKSİYONU

Genel olarak sinir sistemi kas kontraksiyonu, hızla değişen visseral olaylar, bazı sekresyon fonksiyonları gibi vücudun hızlı aktivitelerini kontrol eder. Buna karşılık endokrin sistem ise vücudun daha uzun süreli, ani değişmeyen metabolik olaylarından sorumludur. Ancak vücudun hemen hemen tüm fonksiyonlarında her ikisinin de rolü vardır.
Filojenetik olarak canlının evrim düzeyi yükseldikçe canlı, içinde yaşadığı ortamı daha iyi tanımak, çevre koşullarına uyum sağlamak amacı ile sinir sistemini geliştirmiş, çeşitli duyu organları ortaya çıkmış ve gelen duyusal uyaranlara tepki verebilecek bir motor sistem oluşmuştur. Evrim düzeyi yükseldikçe merkezi sinir sistemini (MSS) oluşturan medulla spinalis üzerine yeni beyin yapıları eklenmiş ve her yeni beyin kısmı bir alttakini kontrol altına alıp, daha üstün bir nitelik kazanmıştır.
Bazı duyu algılamaları hariç insan beyni en gelişmiş yapıya sahiptir. İnsan beynini diğer canlıların beyninden üstün kılan nitelikler:
1-    Hayal etme gücü, yaratıcılık
2-    Düşünebilme, konuşabilme

3-    Deneyimlerini saklayabilme ve anımsayabilme (bellek gücü)
4-    Olaylar arasında ilişki kurabilme ve olayları birbiri ile karşılaştırabilme
5-    Üstün zekadır.

Üstün Zeka
Bütün ırklar ve bütün insanlar için geçerli, evrensel olarak kabul görmüş üstün zeka kriterleri şunlardır:
1-    Gelecek ile ilgili plan yapabilme ve gelecekteki olayları tahmin edebilme
2-    Gelen duyusal uyaranlara cevap olabilecek eylemin  geciktirilebilmesi; böylece en iyi cevap tarzı kararlaştırılana kadar alınan duyusal algının ölçülüp, tartılması
3-    Motor eylemlerin sonuçlarını, bunları eyleme koymadan önce düşünüp; hesap etmek
4-    Komplike matematiksel, hukuksal, felsefi ve fizyolojik problemlerin çözülmesi
5-    Şahsın kendi eylemlerini toplumun moral yasalarına göre ayarlayabilmesi.



Sinir Sisteminin Organizasyonu ve Bütünleştirici (Integratif) Fonksiyonu
Sinir sistemi farklı duyu organlarından her an binlerce bilgi alır. Bu duyusal uyaranlar ya ani ve hızlı bir reaksiyon doğurur (refleks), ya da bunlara ait bilgiler kısa ya da uzun sürelerde tekrar kullanılmak üzere bellek olarak depolanır. Duyu organlarından, vücudun iç ve dış yapılarındaki reseptörlerden gelen duyusal uyaranlar sinir sistemine, spinal sinirler içindeki afferent sinirler (aff.) veya kranial sinirlerin aff. lifleri ile taşınır. Bazen bu uyarılar MSS’ne girdikleri seviyede değerlendirilir ve bu seviyede bir cevap oluşur (basit spinal refleksler). Bazen de medulla spinalis’in alt ve üst segmentlerine de yayılır ve motor cevap, pek çok segmente ait yapıyı oluşturur (geri çekme refleksi, çapraz ekstansiyon refleksi). Duyusal uyaranlara medulla spinalis seviyesinde bir refleks yanıt gelse bile, uyaranla ilgili bilgiler üst merkezlere de iletilir; beyin duyusal uyaranın önem ve şiddetine göre bilgiyi değerlendirir (elimiz yandığında refleks olarak elimizi sıcaktan çekmekle birlikte; neden yandığını da değerlendiririz).
Organizma belirli bir zaman diliminde binlerce duyusal girdi (input) almasına rağmen MSS, çeşitli seviyelerde, özellikle de medulla spinalis ve talamus seviyelerinde bu duyusal girdilerin çoğunu ayıklar ve o an için organizmanın ihtiyaç duyduğu duyuyu öne çıkarır. Böylece beyin gelen duyusal girdilerin %99’unu ayıklar ve önemsiz kılar. MSS’ndeki bu inhibisyonlar ve gerekli impulsların öne çıkarılması için fasilitasyonlar sinaps bölgelerinde gerçekleşir.
Ebates Coupons and Cash Back