SİNİR LİFİ TİPLERİ

   
SİNİR LİFİ TİPLERİ

Erlanger ve Gasser adlı araştırıcılar, sinir liflerini myelinli, myelinsiz kalın ve ince oluşlarına göre tiplere ayırmışlardır. Çapı ve myelin kılıfı en kalın sinirler en hızlı impuls ileten sinirlerdir. Organizmada bazı sinirlerin ince ve yavaş; diğerlerinin kalın ve hızlı ileten lif olmasının bir mantığı vardır. Vücudun en hızlı aktivite gösteren iskelet kaslarının motor uyarıları ve bu kaslara ait proprioseptif duyuları (kas eklem ve tendonlara ait o anki bilgileri merkezi sinir sistemine taşıyan duyular) en hızlı ileten A alfa gurubu liflerle taşınırken; hafif dokunma, kaşınma, gıdıklanma, seks duyuları gibi organizma için hayati bir önemi olmayan duyular en yavaş ileten C tipi lifler ile taşınır. Buna göre sinir lifleri en kalın çaplı ve en kalın myelinli sinirlerden başlayarak, en ince ve myelinsiz liflere kadar A, B,C diye guruplara ayrılır. Ayrıca A gurubu da alfa, beta, gama ve delta alt guruplarına ayrılır. A ve B tipi lifler myelinli, C tipi ince ve myelinsizdir. En hızlı ileten A alfa gurubunda ortalama lif çapı 12-20 mikron ve ileti hızı ortalama 100 m/s iken; en yavaş C tipi liflerin çapı ortalama 0.5 mikron ve ileti hızları; 0.5 m/s dir. Basit bir derecelendirme yapılırsa:
A gurubu: (Kalın çaplı , myelinli)
A alfa   (Aα): İskelet kası motor sinirleri, proprioseptif lifler
A beta  (Aβ): Kuvvetli dokunma, basınç ve  motor lifler
A gama (Aγ): Kas iğciklerine giden motor lifler
A delta (Aδ): Akut ağrı, soğuk duyusu, hafif dokunma, hafif basınç lifleri
B gurubu: (İnce çaplı myelinli): Preganglionik otonomik lifler



C gurubu: (İnce çaplı myelinsiz): Kronik ağrı, sıcaklık, post ganglionik sempatik lifler
Bu sınıflamadan başka, sadece duyu sinirleri ile yapılan ve hızlıdan yavaşa göre sıralanan bir sınıflandırma da vardır. Bunlar: Gurup Ia, Gurup Ib, Gurup II, Gurup III, ve gurup IV olarak sınıflandırılır.
Bu farklı sinir liflerinin, dolaşımdaki oksijene ve  anestetik maddelere karşı duyarlılıkları da değişiktir. Örneğin motor sinirler, anoksiye duyarlıdır ve kan dolaşımın kısıtlandığı durumlarda impuls doğurmayı keserler. Buna karşılık anokside duyu sinirlerinin , bilhassa ağrı ve basınç duyusunun impulsları artar. Lokal anestetikler ise, kronik ağrı (C tipi) liflerde uyarıyı keser, ancak dokunma duyusu intakt kalır.